Orman yangınları, hızla yayılarak hem insan hayatını hem de çevreyi tehlikeye atabilir. Yangının aniden büyümesi durumunda hızlı ve güvenli bir tahliye gerçekleştirmek, hayati önem taşır. Gönüllülerin, yangın söndürme ekiplerinin ve afetzedelerin orman yangınlarından güvenle tahliye edilmesi için alınması gereken önlemler ve uygulanması gereken prosedürler bu yazıda ele alınmaktadır.

1. Tahliye Rotalarının Belirlenmesi ve Haritalandırma

• Tahliye Rotalarını Önceden Belirlemek: Yangın bölgesine yakın alanlarda tahliye rotaları önceden belirlenmeli ve bu rotalar tüm gönüllüler ve yangın söndürme ekipleri tarafından bilinmelidir.
• Görsel İşaretlemeler: Tahliye güzergahları üzerinde işaretler veya yönlendirme levhaları bulundurulmalıdır. Bu işaretler, duman ve görüş kısıtlı olduğu durumlarda bile net bir yönlendirme sağlar.

2. Tehlike Alanlarından Uzaklaşma

• Rüzgar Yönünü Takip Etmek: Yangın tahliyesi sırasında rüzgar yönüne dikkat etmek önemlidir. Rüzgarın tersine doğru hareket etmek, duman ve alevlerin hızla yayıldığı alandan uzaklaşmayı sağlar.
• Yüksek Alanlardan Kaçınmak: Orman yangınları, eğimli alanlarda hızla yukarıya yayılabilir. Bu nedenle tahliye sırasında yüksek bölgelerden uzak durmak ve daha düz alanlara yönelmek güvenliği artırır.

3. İletişim ve Koordinasyonun Sağlanması

• Telsiz Kullanımı ve Anlık Bilgilendirme: Telsiz iletişimi ile ekipler arası koordinasyon sağlanmalı ve tüm ekiplere anlık tahliye talimatları verilmelidir.
• Toplanma Alanları Belirlemek: Tüm ekiplerin güvenli bir şekilde bir araya geleceği toplanma alanları önceden belirlenmeli ve yangın sırasında bu alanlara yönlendirilmelidir. Toplanma alanlarının, yangın bölgesinden uzak ve erişilebilir olması önemlidir.

4. Kişisel Koruyucu Donanımların (KKD) Kullanımı

• Maske ve Gözlük Kullanımı: Yangın dumanı solunum yollarını etkileyebilir. Tahliye sırasında maske kullanarak dumanın solunması engellenmeli; gözleri korumak için koruyucu gözlük takılmalıdır.
• Koruyucu Giysiler: Tahliye sırasında cildi koruyacak uzun kollu, yanmaz kumaştan yapılmış giysiler tercih edilmelidir. Yangınla doğrudan temas olmasa bile ısı ve kıvılcımlardan korunmak için bu tür giysiler hayati önem taşır.

5. Tahliye Öncesi Bilgilendirme ve Eğitim

• Yangın Tahliye Eğitimi: Tüm gönüllülere ve yangın ekiplerine orman yangınlarında güvenli tahliye eğitimi verilmelidir. Yangın durumunda hızlı hareket etme ve doğru rota seçimi gibi konularda bilgi sahibi olmak, tahliyeyi güvenli hale getirir.
• Acil Durum Tatbikatları: Yangın öncesi tatbikatlar düzenlenerek, ekiplerin tahliye prosedürlerini pratiğe dökmesi sağlanmalıdır. Bu tatbikatlar, gerçek bir yangın durumunda gönüllülerin güvenli bir şekilde tahliye edilmesine yardımcı olur.

6. Panik Yönetimi ve Sakin Kalma

• Sakin ve Kontrollü Hareket Etme: Tahliye sırasında panik yapılması riskleri artırabilir. Gönüllüler, güvenli bir tahliye gerçekleştirebilmek için liderlerin talimatlarına uygun şekilde sakin kalmalıdır.
• Panik Anında Alternatif Yönlendirmeler: Tahliye sırasında yoğun duman veya beklenmedik bir engel durumunda, alternatif tahliye yolları hızla belirlenmeli ve ekiplere yeni talimatlar verilmeli.

7. Profesyonel Ekiplerden Destek Almak

• Yangın Söndürme Ekiplerinin Yönlendirmeleri: Yangın söndürme ekiplerinin yönlendirmeleri, tahliye sırasında en güvenli güzergahların belirlenmesi için önemlidir. Profesyonel ekipler, yangının yayılma hızına ve yönüne göre en doğru tahliye rotalarını belirleyebilir.
• Tıbbi Müdahale Hazırlığı: Tahliye edilen kişiler için bir ilk yardım ekibi hazırda bulundurulmalıdır. Dumandan etkilenen veya hafif yaralanmalar yaşayan gönüllülere acil müdahale sağlanmalıdır.

Orman yangınlarında hızlı ve güvenli tahliye gerçekleştirmek, hayat kurtarıcı bir adımdır. Yangın öncesinde alınan eğitimler, doğru tahliye rotalarının belirlenmesi ve iletişimin sağlanması, tahliye sırasında güvenli bir ortam sağlar. Yangın tahliye planlarına uygun hareket eden gönüllüler ve yangın ekipleri, zor koşullarda bile güvenliklerini koruyarak başarılı bir tahliye gerçekleştirebilir.