Afet bölgelerinde gönüllülerin, kurtarma ekiplerinin ve afetzedelerin güvenliğini sağlamak için güvenlik çemberleri oluşturmak oldukça etkilidir. Güvenlik çemberleri, potansiyel tehlikeli alanların sınırlarını belirleyerek insanların bu alanlara istem dışı girmesini önler. Bu yazıda, güvenlik çemberlerinin nasıl oluşturulacağı ve afet alanlarında güvenli çalışma ortamı sağlamak için dikkat edilmesi gereken temel noktalar ele alınmaktadır.

1. Güvenlik Çemberlerinin Amaçları

• Riskli Alanların Belirlenmesi: Yıkılma tehlikesi olan yapılar, gaz veya kimyasal sızıntı riski bulunan bölgeler, güvenlik çemberi içine alınarak insanların yaklaşması önlenir.
• Ekipler Arası Koordinasyon: Güvenlik çemberleri, ekiplerin hangi alanda hangi görevi üstleneceği konusunda düzen sağlar. Aynı zamanda gönüllülerin riskli alanlara girmeden çalışmalarını sürdürebilmesine olanak tanır.

2. Güvenlik Çemberi Seviyeleri

Afet bölgelerinde genellikle üç temel güvenlik çemberi kullanılır:

• İç Çember: En tehlikeli alan olarak kabul edilir ve yalnızca uzman arama-kurtarma ekiplerinin girişine izin verilir. Bu bölge, yıkılma riski yüksek binaları, gaz sızıntılarını veya yangın riski bulunan noktaları kapsar.
• Orta Çember: Göreceli olarak daha az riskli olsa da dikkat edilmesi gereken bir alandır. Bu bölge, tıbbi yardım ve lojistik ekiplerin çalışabileceği bir alan olarak belirlenir. Gönüllüler bu alanda kontrollü şekilde görev alabilir.
• Dış Çember: Afet bölgesine en uzak ve en güvenli alandır. Bu alanda, afetzedelerin bekleme, bilgi alma ve geçici barınma gibi temel ihtiyaçları karşılanabilir.

3. Güvenlik Çemberlerini Belirleme ve İşaretleme

• Görsel İşaretler Koymak: Güvenlik çemberlerinin sınırları, bantlar, bariyerler ve uyarı levhaları ile belirlenmelidir. Her çemberin sınırını net şekilde gösteren tabelalar yerleştirilerek, insanların yanlışlıkla bu alanlara girmesi engellenir.
• Renk Kodlaması Kullanmak: Güvenlik seviyelerine göre renk kodlaması yapmak, çemberleri görsel olarak ayırt etmeyi kolaylaştırır. Örneğin, iç çember için kırmızı, orta çember için sarı ve dış çember için yeşil işaretler kullanılabilir.

4. Güvenlik Çemberlerinde Uygulanması Gereken Kurallar

• Yetkilendirme ve Kısıtlamalar: Her çembere yalnızca belirli yetkisi olan kişiler giriş yapmalıdır. İç çember gibi yüksek riskli alanlara yalnızca eğitimli ve yetkilendirilmiş kişiler giriş yapabilir.
• Düzenli Kontrol: Güvenlik çemberleri, bölgedeki durum değişikliklerine göre düzenli olarak kontrol edilmelidir. Özellikle artçı sarsıntılar veya yeni tehlike durumlarında çember sınırları yeniden değerlendirilmelidir.

5. Ekipler Arası İletişim ve Bilgilendirme

Güvenlik çemberlerinin etkili bir şekilde işleyebilmesi için ekipler arası iletişim önemlidir. Her ekip, hangi çemberde çalıştığını ve sorumluluk alanlarını bilmelidir. Bu sayede, acil bir durumda ekiplerin güvenli bir şekilde tahliye edilmesi veya yönlendirilmesi sağlanabilir.

Afet bölgelerinde güvenlik çemberleri oluşturmak, tehlikelerin minimize edilmesi ve güvenli bir çalışma ortamının sağlanması için kritik bir adımdır. Doğru şekilde belirlenen ve yönetilen güvenlik çemberleri, tüm ekiplerin görevlerini emniyet içinde yerine getirmelerine olanak tanır ve afetzedelerin güvenliğini korur.