Afet bölgelerinde elektrik ve gaz hatları, çevredeki enkaz ve hasarlar nedeniyle ciddi tehlikeler oluşturabilir. Özellikle deprem, sel veya patlama gibi afetler sonrasında elektrik ve gaz kaynaklı yangınlar, patlamalar veya çarpılmalar yaşanabilir. Bu yazıda, gönüllülerin afet alanlarında elektrik ve gaz güvenliğini sağlamak için alabileceği temel tedbirler ve dikkat edilmesi gereken uyarılar paylaşılmaktadır.
1. Elektrik Güvenliği Sağlama Yöntemleri
- Elektrik Hatlarından Uzak Durmak: Hasar görmüş veya sarkan elektrik kablolarından uzak durmak hayati önem taşır. Elektrik hattı ile temas etmek veya yaklaşmak, ciddi yaralanmalara yol açabilir.
- Ana Şalteri Kapatmak: Binada veya çevrede erişilebilen bir ana şalter varsa, güvenlik amacıyla elektrik kesilmelidir. Afet bölgesine ulaşan ilk müdahale ekipleri, bu işlemi yaparak bölgedeki tehlikeyi azaltır.
- Su Birikintilerinden Kaçınmak: Elektrik akımı, su yoluyla hızla iletilebilir. Özellikle elektrik hatlarının yakınında su birikintisi varsa, o bölgeye yaklaşmaktan kaçının.
- Elektrikli Cihazları Kullanmaktan Kaçınmak: Afet sonrası bazı cihazlar suya veya neme maruz kalmış olabilir. Bu tür cihazlar elektrik çarpma riskini artırabilir, bu yüzden yalnızca güvenli olduğundan emin olduğunuz ekipmanları kullanın.
2. Gaz Güvenliği ve Kaçaklara Karşı Alınacak Önlemler
- Gaz Kokusunu Algılama: Gaz kaçağı durumunda belirgin bir gaz kokusu alınabilir. Eğer bu koku fark edilirse, hızlıca bölgeyi terk edin ve yetkililere haber verin.
- Gaz Vanasını Kapatmak: Binanın gaz vanasına ulaşılabiliyorsa, gaz kaçağını önlemek için bu vana kapatılmalıdır. Bu işlem sırasında metal anahtar gibi kıvılcım oluşturabilecek malzemeler kullanmamaya dikkat edin.
- Açık Ateş Kullanımından Kaçınmak: Gaz kaçağı riskine karşı sigara içmek veya kibrit-çakmak kullanmak büyük bir tehlike oluşturur. Ateş kaynağının yanı sıra elektrikli cihazların da kullanılması risklidir.
- Doğal Havalandırma Sağlamak: Kapalı alanlarda gaz kaçağı şüphesi varsa, mümkünse pencereleri açarak havalandırma sağlayın. Bu işlem, gazın etkisini azaltabilir.
3. Elektrik ve Gaz Güvenliğinde Kişisel Koruma Ekipmanları
- Yalıtkan Eldiven ve Ayakkabı: Elektrik çarpması riskine karşı yalıtkan özellikli eldivenler ve botlar giyilmelidir. Bu ekipmanlar, elektrik kaynaklarına temas riskini azaltır.
- Gaz Maskesi: Gaz kaçağı veya dumanın bulunduğu alanlarda solunum yollarını korumak için maske kullanın. Özellikle kimyasal gazlara maruz kalınan ortamlarda koruyucu maskeler önemli bir güvenlik sağlar.
4. Acil Durumda Yapılması Gerekenler
- Yetkililere Bilgi Verin: Elektrik veya gaz kaçağı gibi tehlikeli bir durum fark ettiğinizde, durumu derhal yetkililere bildirin. Bu, hem kendi güvenliğinizi sağlamak hem de çevrenizdeki kişileri korumak için önemlidir.
- Etrafa Uyarı Levhaları Koyun: Diğer gönüllülerin veya afetzedelerin riskli alanlara yaklaşmasını engellemek için mümkünse bölgeyi işaretleyin veya uyarı levhaları bırakın.
Afet bölgelerinde elektrik ve gaz güvenliğini sağlamak, tüm gönüllülerin ve afetzedelerin güvenliği açısından önemlidir. Bilinçli hareket etmek, riskli alanlardan uzak durmak ve yetkililere durumu bildirmek, olası kazaların önüne geçmede etkili olacaktır.